نویسنده: امیر سرمدی

منبع: سی و یکمین شماره ی ماهنامه ی نسل مانا

دانلود نسخه ی صوتی نوشته

مراسم افتتاح چاپخانه بریل انجمن نابینایان ایران و دفتر تحریریه ماهنامه نسل مانا روز شنبه شانزدهم تیرماه 1403 با حضور مدیران و اعضای هیئت مدیره انجمن نابینایان ایران، فعالان حوزه نابینایان، برخی از مسئولان حوزه فرهنگی و اعضای تحریریه ماهنامه نسل مانا برگزار شد. به همین بهانه، در خصوص چرایی راه اندازی چاپخانه بریل و شرایط فعلی ماهنامه نسل مانا و در ادامه به سخنان مدیرعامل و قائم مقام انجمن نابینایان ایران و مدیرکل توسعه کتابخانه های نهاد کتابخانه های عمومی کشور در این مراسم نگاهی خواهیم انداخت.

ماهنامه ای با انتشار 700 مطلب اختصاصی و تخصصی

نسل مانا با حضور 23 نفر از اعضای تحریریه که 20 نفر آنها از میان افراد نابینا و کم بینا هستند، در زمره معدود نشریاتی در جامعه نابینایان است که تمامی مطالب آن تولیدی است. در دهه های اخیر و در تاریخ مطبوعاتی جامعه نابینایان چنین تیم منسجم که یک نشریه را در این ابعاد منتشر کنند، وجود نداشته است. بررسی آمار و ارقام نشان می دهد، در 4 سال اخیر حدود 700 مطلب اختصاصی و تخصصی توسط اعضای تحریریه این ماهنامه و سایر نابینایان در قالب یادداشت مهمان تولید و منتشر شده است. این نشریه علاوه بر فرمت های صوتی و متنی به صورت بریل نیز در حدود 130 صفحه در هر شماره چاپ شده است و به 44 شهر ایران ارسال می شود.

افزایش هزینه های چاپ و نشر بریل

پروژه های فرهنگی در ایران به ویژه در جامعه افراد دارای معلولیت، بازگشت مالی ندارد. از آنجا که انجمن نابینایان ایران ردیف بودجه دولتی ندارد و جذب منابع مالی از سوی خیّران بسیار دشوار شده است، تأمین هزینه های نسل مانا که با احتساب تیم تحریریه، کاغذ بریل و هزینه های چاپ و نشر در حال حاضر بالغ بر 300 میلیون تومان در سال است، بسیار سنگین شده است. در زمینه کاغذ، قیمت آن از سال 1400 تا کنون تورم 400 درصدی را تجربه می کند و نسل مانا برای حفظ کیفیت چاپ و نشر خود راه دشواری را پیش رو دارد.

انتقال نیمی از تیراژ نسخه بریل نسل مانا به تهران

با افتتاح چاپخانه بریل در انجمن نابینایان ایران، نیمی از تیراژ این ماهنامه که تا پیش از این در استان یزد انجام می شد، از همین ماه به تهران منتقل خواهد شد. حجم بالای چاپ بریل ماهنامه نسل مانا و داشتن تنها یک چاپگر بریل در انجمن، از جمله عوامل تداوم چاپ این نشریه در دو استان تهران و یزد است. تا اطلاع ثانوی نسخه بریل برای بخش نابینایان نهاد کتابخانه های عمومی کشور، در چاپخانه انجمن و ماهنامه مشترکان شخصی، انجمن ها و سایر سازمان ها، همچنان در استان یزد چاپ خواهد شد. علاوه بر آن، با گسترش این چاپخانه، امید می رود بتوان جزوات، کتاب ها و سایر منابعی که دانش آموزان، دانشجویان و سایر نابینایان در تهران و استان های همجوار به آن نیاز دارند را به خط بریل به چاپ رساند.

نسل مانا جایی برای تمامی افکار و سلیقه ها

نسل مانا هر چند به صاحب امتیازی انجمن نابینایان ایران منتشر می شود؛ اما دست اندرکاران این نشریه اعتقادی به هم سو بودن نظرات همه افراد و نوع همکاری آن ها با این انجمن ندارند. لذا این ماهنامه متعلق به کل جامعه نابینایان ایران با هر گونه سلیقه و افکاری است. به روال سابق، در این نوشتار نیز از تمامی نابینایان علاقه مند و متخصص دعوت می شود اگر ایده ای دارند، یا قصد دارند یادداشت یا گزارشی در ارتباط با موضوعی بنویسند، نسل مانا صمیمانه در کنار آن ها است تا این مطالب را با اسم و تصویر خود شان منتشر کند.

زمینه استفاده از خط بریل در ایران باید تقویت شود

علی اکبر جمالی مدیرعامل انجمن نابینایان ایران در حاشیه مراسم افتتاح چاپخانه بریل انجمن نابینایان ایران در مصاحبه با نسل مانا گفت: انجمن از سال 1373 تأسیس شد و در حال حاضر با داشتن 25 دفتر نمایندگی و 15 کتابخانه فعالیت می کند. دو دهه نخست فعالیت انجمن عمدتاً بر روی حمایت های معیشتی و سبد کالا متمرکز بود، اما از اوایل دهه 90 شمسی، فعالیت های فرهنگی جزء جدایی ناپذیر اقدامات این انجمن است. جمالی به جشنواره های متعدد فرهنگی از جمله جشنواره کاما اشاره کرد و افزود: ماهنامه نسل مانا یکی دیگر از اقدامات ارزنده انجمن نابینایان ایران در حوزه کارهای فرهنگی است. مدیرعامل انجمن نابینایان ایران هدف از تأسیس چاپخانه بریل در دفتر مرکزی انجمن را گسترش خط بریل و ترویج آن در میان اعضای جامعه هدف دانست و بیان کرد: بسیاری از نابینایان و مسئولان نهاد های دولتی بر این باورند با توجه به وجود نرم افزارهای گویا و استفاده صوتی از سایت های اینترنتی، دیگر نیازی به استفاده از خط بریل وجود ندارد؛ اما ما این نگرش را قبول نداریم و اعتقاد داریم بریل هم در کنار صوتی یکی از فرمت های قابل دسترس برای نابینایان است. با همین دیدگاه اقدام به تجهیز چاپخانه بریل علی رغم هزینه های فراوان آن کردیم.

احداث چاپخانه های تخصصی وظیفه دولت است نه سمن های ویژه نابینایان

منصور شادکام قائم مقام انجمن نابینایان ایران با اشاره به اهمیت اقدامات فرهنگی انجمن نابینایان ایران به نسل مانا گفت: بنا بر همین رویکرد، انجمن نابینایان ایران نیز اشکال مختلف فعالیت های فرهنگی را در سبد حمایتی خود گذاشته است. از برگزاری جشنواره های کتاب گرفته تا برنامه رادیویی شش نقطه در رادیو تهران و انتشار ماهنامه نسل مانا که تمامی این پروژه ها در سال های اخیر به صورت مستمر تداوم داشته است. مهندس شادکام دوری نابینایان از خط بریل و عدم استفاده این قشر از بریل را یکی از آسیب های جدی افراد با آسیب بینایی می داند و می گوید: اهمیت خط بریل برای نابینایان مانند، یادگیری حروف الفبای بینایی برای سایر افراد است. نبودن منابع مطالعاتی به خط بریل در ایران باعث شده نابینایان در زمینه املای لغات مشکلات جدی داشته باشند و یکی از اهداف انجمن برای راه اندازی یک چاپخانه بریل، ترویج این خط و گسترش منابع مطالعاتی به خط بریل است. ایشان با اشاره به تعطیلی روزنامه ایران سپید گفت: در سال 99 و هم زمان با شیوع کرونا چاپ نسخه بریل روزنامه ایران سپید که یک روزنامه با سابقه 25 ساله برای نابینایان محسوب می شد، تعطیل شد و بعد ها با قطع همکاری با تیم تحریریه این روزنامه در حال حاضر به صورت هفته نامه و تنها در استان تهران چاپ می شود. این خود یک تبعیض آشکار است. چرا در میان بیش از سه هزار مجله، ماهنامه، هفته نامه و روزنامه برای نابینایان تنها یک روزنامه به خط بریل باید تعطیل شود؟ قائم مقام انجمن نابینایان ایران در ادامه سخنان خود به مرکز نابینایان رودکی اشاره کرد و گفت: این مرکز با مشکلات زیادی دست به گریبان است. بسیاری از تجهیزات آن تا سال گذشته فرسوده و مستهلک شده بود و چارت نیروی انسانی آن با مشکلات جدی روبه رو بود. حتی قصد داشتند مرکز را تعطیل و به سازمان دیگری منتقل کنند، که انجمن نابینایان ایران با وحدت سایر سمن ها جلوی این اقدام را گرفت؛ اما در نهایت با پیگیری هایی که انجام دادیم مشکلات چارت نیروی انسانی و تجهیزات مورد نیاز تا حد زیادی برطرف شده که این امر جای امیدواری دارد.

وی ضمن انتقاد از سایر مسئولان سازمان های دولتی که به این مراسم دعوت شده بودند، و در واکنش به عدم حضور آنها گفت: از مسئولان سازمان بهزیستی کشور، سازمان آموزش و پرورش استثنایی و خانه کتاب به عنوان شرکای فرهنگی و کاری انجمن انتظار داشتیم در نشست امروز حاضر شوند. البته احتمالاً از روی شرمندگی حضور پیدا نکرده اند؛ چرا که پروژه های این چنینی کار آنها است و این سازمان ها باید در این راه قدم بردارند. اساساً ساخت چاپخانه های تخصصی به علت هزینه های بسیار زیادی که دارد باید یا از سوی دولت صورت گیرد یا با حمایت های مستقیم آنها انجام شود.

برکناری علی محمد قادری اولین تصمیم وزیر تعاون

قائم مقام انجمن نابینایان ایران در ادامه به انتخاب وزرا و مدیران با دانش در زمینه معلولان اشاره کرد و بیان داشت: افتتاح چاپخانه بریل انجمن هم زمان با انتخاب رئیس جمهور منتخب را به فال نیک می گیریم. یکی از اقدامات رئیس جمهور منتخب باید به کارگیری یک وزیر متخصص در رأس وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشد. از وزیر جدید تعاون انتظار داریم یکی از اولویت های کاری خود را ایجاد تحول در سازمان بهزیستی کشور قرار داده و به فوریت، علی محمد قادری رئیس فعلی سازمان بهزیستی کشور را برکنار کند. متأسفانه ایشان یکی از ضعیف ترین مدیران سازمان بهزیستی در دهه های اخیر بوده است و هر اندازه در سه سال اخیر فریاد زدیم که برای معلولان و قوانین مرتبط برای آنها اقدام مؤثری صورت گیرد، گوش شنوایی نبود. لذا انتخاب یک مدیر که تمامی رده های مدیریتی در سازمان بهزیستی را گذرانده باشد، یکی از ضرورت های جامعه معلولان در رأس سازمان بهزیستی محسوب می شود.

انجمن نابینایان ایران پویا ترین سمن در میان انجمن های نابینایی

اصغر گودرزی، مدیرکل توسعه کتابخانه نهاد کتابخانه های عمومی کشور در مصاحبه با نسل مانا گفت: انجمن نابینایان ایران یکی از فعال ترین و پویا ترین سازمان های مردم نهاد با آسیب بینایی در ایران است. این امر را به وضوح در جشنواره کاما و سایر فعالیت های فرهنگی مشاهده کردیم و حتی سایر انجمن های معلولان در این زمینه، زیر پرچم انجمن فعالیت می کردند. ایشان خدمت به جامعه نابینایان را وظیفه نهاد کتابخانه های عمومی کشور دانست و بیان کرد: خدمت در این عرصه لیاقت و شایستگی می خواهد. ما نیز در نهاد اعتقاد به استفاده و ترویج خط بریل داریم و ابزارهای مورد نیاز را در حد وسع و توان خود فراهم کرده ایم. حتی با خرید چاپگرهای بریل در برخی استان ها قصد داریم منابع و کتب بریل را گسترش دهیم. ایشان در پایان بیان کرد: صادقانه در این راه در کنار انجمن هستیم و از پروژه های فرهنگی انجمن حمایت خواهیم کرد.