روز جهانی بریل هر سال در تاریخ چهارم ژانویه گرامی داشته می شود. این مناسبت به یاد تولد لوئی بریل، مخترع سیستم نوشتاری بریل، نام گذاری شده است که در سال ۱۸۰۹ در فرانسه متولد شد. هدف از این روز، افزایش آگاهی درباره اهمیت خط بریل به عنوان ابزاری برای ارتباط افراد نابینا و کم بینا است.
روز جهانی بریل در چهارم ژانویه به منظور گرامیداشت تولد لویی بریل، مخترع خط بریل، نامگذاری شده است. اختراع بریل، زندگی میلیون ها نفر در سراسر جهان را که نابینا یا دچار اختلال بینایی هستند، روشن کرده است و آنها هر روز از این اختراع بهره می برند. روز جهانی بریل به این واقعیت اشاره دارد که افراد دارای اختلال بینایی نیز حق دارند از استاندارد حقوق بشری همانند همه افراد دیگر برخوردار باشند.
واژه «بریل» به نام مبتکر آن نامگذاری شده است؛ لویی بریل یک فرانسوی بود که در کودکی بینایی خود را به دلیل یک آسیب فیزیکی از دست داد. او از ۱۰ سالگی، در مؤسسه سلطنتی نابینایان فرانسه اقامت داشت و همانجا سیستم نقاط برجسته را تدوین و کامل کرد که در نهایت به عنوان خط بریل شناخته شد.
بریل کار خود را تکمیل کرد و کدهایی مبتنی بر سلول های شش نقطه ای را توسعه داد که امکان احساس هر واحد سلولی را با یک بار لمس و حرکت سریع از یک سلول به سلول بعدی فراهم می کرد. کد بریل به تدریج در سراسر جهان به عنوان اصلی ترین شکل اطلاعات نوشتاری برای نابینایان پذیرفته شد، اما بریل فرصت نداشت که ببیند چقدر اختراع او مفید واقع شده است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نوامبر ۲۰۱۸ به بهانه قدردانی از کمک شگفت انگیز بریل در دسترس پذیری امکانات برای نابینایان و افراد دارای اختلال بینایی، چهارم ژانویه، تاریخ تولد لویی بریل را به عنوان روز جهانی بریل اعلام کرد. این روز اهمیت زیادی برای افزایش آگاهی عمومی درباره نیازهای افراد نابینا و کم بینا دارد. بریل، همانند آموزش، باید یک حق قانونی باشد. بسیاری افراد بینایی خود را امری بدیهی می دانند و چالش های منحصر به فردی را که افراد نابینا روزانه با آن رو به رو هستند، درک نمی کنند. این روز فرصت مناسبی را در اختیار مسئولان قرار می دهد تا آگاهی عمومی نسبت به حقوق این افراد را ارتقا دهد و احترام به این گروه را در جامعه ترویج دهد.
بریل یک سیارک هم هست: در سال ۱۹۹۹، فضاپیمای ناسا در مسیر عکسبرداری از ستاره دنباله دار بورلی، از کنار سیارکی عبور کرد و به منظور ادای احترام به لویی بریل آن را «۹۹۶۹ بریل» نامید.
بریل یک زبان نیست: بریل یک الفبا است که می تواند برای نوشتن هر زبانی استفاده شود و نسخه های آن به زبان های انگلیسی عربی، چینی، فارسی، اسپانیایی و بسیاری زبان دیگر در دسترس است.
دو نسخه کد بریل وجود دارد: بریل غیرفشرده هر کلمه را به طور کامل می نویسد، در حالی که بریل فشرده یک نسخه اختصاری است که کلمات آشنا را مخفف می کند.
نسخه ای برای ریاضیات و علوم وجود دارد: نسخه منحصر به فردی از بریل برای ریاضیات و علوم با عنوان کد نمث وجود دارد.
اسباب بازی هایی به زبان بریل وجود دارند: بازی های خانوادگی همچون اونو، مونوپولی و لگو در نسخه بریل قابل دسترس هستند.
موسیقی بریل وجود دارد: نوازندگان نابینا می توانند از یادگیری خواندن نت های موسیقی به خط بریل بهره ببرند. موسیقی بریل از سلول شش نقطه ای معمولی استفاده می کند، اما نحو و ترجمه های خاص خود را دارد.
شهرهای سراسر جهان راه حل های نوآورانه ای را برای افزایش دسترس پذیری برای افراد نابینا و دارای اختلال بینایی به کار می برند. در ادامه به بعضی از این ابتکارات اشاره می شود که با بهره گیری از فناوری و طراحی، محیط هایی را ایجاد می کنند تا استقلال و جابه جایی را برای این افراد ترویج دهند.
لازاریلو: این اپلیکیشن امکان مسیریابی صوتی را برای فضاهای داخلی و خارجی فراهم می کند و به کاربران اجازه می دهد اطلاعات لحظه ای در مورد محیط اطراف خود، از جمله خیابان های نزدیک و خدمات را دریافت کنند. این برنامه به دلیل دقت و کاربرپسندی خود توسط کاربران با استقبال رو به رو شده است.
وی فایندر: یک استاندارد باز است که از راهنماهای مجهز به بلوتوث برای راهنمایی افراد دارای اختلال بینایی در محیط های پیچیده همچون سیستم های حمل ونقل عمومی استفاده می کند. این سیستم با موفقیت در مکان هایی همچون متروی لندن آزمایش شده است.
ای بیکن: این سیگنال پیاده روی قابل دسترس را می توان از طریق یک دکمه فشار، کنترل از راه دور یا اپلیکیشن تلفن همراه فعال کرد. این سیستم داده های مربوط به میزان و نحوه استفاده را جمع آوری می کند و به شهرها در درک نیازهای پیاده روهای نابینایان کمک می کند. هدف این سیستم کاهش آلودگی صوتی با فعال سازی سیگنال فقط در صورت لزوم است.
بیکن های صوتی: این بیکن ها اطلاعات شنیداری را در مکان های کلیدی همچون ورودی متروها یا اماکن عمومی فراهم می کنند و به کاربران در مسیریابی مؤثرتر کمک می کنند.
نقشه های لمسی و تابلوهای بریل: شهرها نقشه های لمسی و تابلوهای بریل را در ایستگاه های حمل و نقل عمومی و ساختمان ها ادغام می کنند تا به افراد دارای اختلال بینایی در مسیریابی فضاهای شهری به طور مستقل کمک کنند.
دستگاه های ارتباطی صوتی: ادغام اسپیکرها در دستگاه های عمومی امکان ارائه اعلامیه های صوتی را فراهم می کند که اطلاعات حیاتی در مورد مسیرها و خدمات را ارائه می دهد و تجربه مسیریابی کلی را برای کاربران بهبود می بخشد.
ماربورگ به عنوان الگویی برای طراحی شهری دوستدار نابینایان شناخته می شود؛ این شهر چراغ های راهنمایی دارای سیگنال صوتی، ایستگاه های اتوبوس گویا، سیگنال های لمسی و منوهای بریل در رستوران ها و مکان های عمومی را اجرا کرده است. این رویکرد جامع، محیطی فراگیر را ترویج می دهد که در آن همه ساکنان بدون توجه به توانایی های خود می توانند با هم تعامل داشته باشند.
یک جنبه مهم موفقیت ماربورگ، پذیرش فرهنگی جامعه و تعامل فعال آن با ساکنان نابینا است. وجود درصد بالایی از دانشجویان نابینا در دانشگاه های محلی، محیطی را ایجاد کرده است که در آن کسب وکارها و خدمات عمومی عادت کرده اند تا نیازهای افراد کم بینا را برآورده کنند. کارکنان فروشگاه ها آموزش دیده اند تا به مشتریان نابینا کمک کنند.
پروژه ورشوی مجازی شبکه ای از بیکن های بلوتوث را نصب کرده است تا به افراد دارای اختلال بینایی در مسیریابی مستقل در شهر کمک کند. این پروژه با هدف کاهش وابستگی به خانواده یا دوستان برای انجام کارهای روزمره در حال اجراست.
این پیشرفت ها حاکی از تعهد فزاینده برنامه ریزان شهری و توسعه دهندگان فناوری برای ایجاد شهرهایی فراگیر است که به نیازهای همه ساکنان توجه می کنند، به ویژه آنهایی که دارای اختلال بینایی هستند. شهرها می توانند با ادغام فناوری های هوشمند و طراحی مناسب، تحرک این گروه از جامعه را افزایش دهند و کیفیت زندگی آنها را بهبود ببخشند.
منبع: ایمنا